Những Nghịch Lý Trong Thời Đại của Chúng Ta
THE PARADOX OF OUR AGE (Dalaï
Lama)
LE PARADOXE DE NOTRE EPOQUE (Dalaï
Lama)
Đức Đạt-lai Lạt-ma
His Holiness Dalai Lama at a
Public Talk in front of the Capitol Hill in DC on 07/09/2011, photo by Don Ngo.
|
1. Ngày nay
nhà cửa chúng ta rộng hơn, nhưng gia đình thì lại bé nhỏ hơn trước,
*
2. có nhiều tiện
nghi hơn, nhưng thời giờ thì lại hiếm hoi hơn,
*
3. nhiều bằng cấp
hơn, nhưng ý thức thì kém hơn,
*
4. nhiều kiến thức hơn, nhưng phán đoán thì yếu hơn,
4. nhiều kiến thức hơn, nhưng phán đoán thì yếu hơn,
*
5. nhiều chuyên gia hơn, nhưng lại
có thêm lắm rắc rối,
*
6. nhiều thuốc men hơn, nhưng sức
khỏe lại tệ hơn,
*
7. Chúng ta lên mặt trăng và quay về
được, thế nhưng để băng qua đường thăm một người hàng xóm vừa dọn đến thì lại
quá khó.
*
8. Chúng ta chế tạo thật nhiều máy
vi tính lưu trữ nhiều dữ liệu và in ấn nhiều hơn bao giờ hết, nhưng mối liên hệ
giữa người và người thì lại giảm đi.
*
9. Số lượng thành phẩm sản xuất
ngày càng cao, nhưng chất lượng lại càng kém đi.
*
10. Sống trong thời
đại của thức ăn nhanh, nhưng chúng ta lại chậm tiêu hóa,
*
11. Thân xác quả có
cao lớn hơn, nhưng tánh khí thì thấp kém đi,
*
12. Lợi nhuận sâu
dày hơn, thế nhưng liên hệ con người thì nông cạn hơn.
*
13. Tất cả chỉ được
cái vỏ bề ngoài, nhưng bên trong thì trống rỗng.
*
_____________________________________________________________
Vài lời
ghi chú của người dịch
Đức
Đạt-lai Lạt-ma nêu lên các sự nghịch lý trên đây chẳng phải là để chúng ta đọc
chơi cho vui rồi quên đi, mà là để đánh thức chúng ta trước những cái thường
tình trong cuộc sống mà chúng ta đã nhẹ nhàng chấp nhận từ lúc nào không hề biết.
Nhận thấy những nghịch lý ấy nhưng có làm gì được để thay đổi, đó quả là một việc
không dễ và tùy thuộc vào mỗi cá nhân chúng ta.
Bên trong nội tâm, chúng ta luôn bị
chi phối bởi những thúc dục của bản năng, và trong bối cảnh bên ngoài thì chúng
ta không ngừng chạy theo các xu hướng và biến động của xã hội, tất cả khiến chúng
ta không còn trông thấy được bản chất đích thật của chính mình và của hiện thực
ở đâu cả. Cái tôi trong mỗi chúng ta mượn sự u mê và lầm lẫn đó để xui khiến
chúng ta hành động thật phi lý, đi ngược lại với bản chất tự nhiên của chính
mình và của vạn vật. Đôi khi trong những lúc sáng suốt chúng ta cũng bất chợt
thoáng thấy một vài nghịch lý nào đó trong cuộc sống của mình. Thế nhưng trên
thực tế thì những sự nghịch lý đại loại như thế nhiều vô kể, Đức Đạt-lai Lạt-ma
chỉ nêu lên vài điều trên đây cũng đủ khiến chúng ta phải suy nghĩ hầu tìm cách
sửa đổi thái độ cũng như cung cách hành xử của mình.
Thế nhưng thật ra chỉ có thể biến cải
được mình khi nào chính mình quán thấy được sự hợp lý của sự sống, và đấy mới
thật là điều khó. Điều này đòi hỏi chúng ta phải suy tư lâu dài hầu giúp mình
khám phá ra cái bản chất từ bi luôn tỏa rộng trong tâm thức nguyên sinh của
chính mình, cái bản chất từ bi đó lúc nào cũng hữu lý với chính mình và thiên
nhiên. Sự quán thấy bản chất từ bi ấy trong lòng mình sẽ giúp mình sống thật
can trường, nhưng cũng thật hết sức thăng bằng và hài hòa trong thế giới của sự
sinh và cái chết, một thế giới đầy rẫy khổ đau và nghịch lý.
Bures-Sur-Yvette, 05.01.15
Hoang phong chuyển ngữ
No comments:
Post a Comment