Trường Thi Năm Lên 8 Tuổi: Thoát chết trong đường tơ kẻ tóc …

Santa Clara, CA 15 March 2011

Quý Độc giả thân kính,

Đây là tập thơ dài thể song thất lục bát ( 2 câu bảy đầu, kế là 6 và 8) gọi là “Trường Thi Năm Lên 8 Tuổi,” kể về những gian truân sống dưới lằn đạn giao tranh của đôi bên tại làng Thanh Châu, Duy Xuyên, Quảng Nam. Ban đầu bài thơ chỉ có 43 tiểu đoạn, tức là 172 câu song thất lục bát post lên lần đầu 24 Feb 2011, nhân dịp viết tâm sự với Thầy cũ dạy học Anh Văn là Thầy Nguyễn Xuân Phong.
Trước đó, tôi có viết mail tâm sự với Thầy bằng lối văn xuôi một đoạn, mô tả về cuộc đời lúc nhỏ của mình năm lên 8 tuổi cho Thầy đọc. Đọc xong Thầy gợi ý tôi nên viết lại thành Nhật Ký để chia sẻ với người thân và bạn bè. Thầy Phong cho nhiều inputs và feedbacks (ý kiến). Từ gợi ý đó, tôi mạnh dạn dùng lối thơ song thất lục bát mà mình quen làm hằng ngày gần 2 năm nay để làm bài trường thi này. Ngồi ghi lại, bao nhiêu dòng cảm xúc nung nấu từ hơn 40 năm qua đã dâng trào, tuôn chảy mà ngay cả bản thân tôi cũng không ngờ rằng mình có thể làm được bài trường thi này trước Tết Tân Mẹo 2011 này. Kinh nghiệm trải qua sống chết “thập tử nhất sinh,” phong cảnh hữu tình của làng quê, đời sống thanh bình êm ả làng Thanh Châu trước năm 1963 khi còn treo hình Ngô Tổng Thống, và nhất là cha mẹ và anh chị tôi ru các em ngủ qua thể thơ “Truyện Kiều của Nguyễn Du  như tiểu đoạn…lơ thơ tơ liều buông mành…” đã in sâu vào tâm trí tôi từ nhỏ. Nay tất cả quyện đan vào nhau, tôi chỉ ngồi trước laptop mượn keyboards ghi lại những sự kiện có thật 100% và những cảm xúc của mình về thuở ấu thơ tại quê nhà cho đến  lúc lên 8 tuổi. Năm đó 1966 tại làng Thanh Châu tôi sống với mẹ và đứa em gái trong vùng mất an ninh gọi là vùng xôi đậu, kiểm soát bởi du kích Việt Cộng và Quốc Gia. Trải qua 3 lần chết thật kinh hoàng: lần đầu chết hụt bom B52 thả sát hầm cách 10 mét tại làng Thanh Châu, lần thứ nhì bị xạ thủ trực thăng xả súng ngay đầu gần trạm xe lửa cụp Chiêm Sơn , lần thứ ba bị hụt chân ngoài bờ sông xuống hầm B52 uống nước và chìm xuống đáy, may mắn được người anh trong họ đi phía sau bò lặn xuống vớt lên. Tất cả sự kiện này sẽ được kể (telling story) qua thể thơ song thất lục bát, và xin thân mời quý độc giả thưởng lãm.

Hình chụp gia đình của Ngô Đình Duy vào Mùa Hè năm 1966. Từ trái qua phải: anh Ngô Đình Học (10T), em Ngô Thị Hương (6T), Mẹ (32T) đang bế em Ngô Thị Anh (2T), em Ngô Đình Diện (4T), Cha (39T), và Ngô Đình Duy (8T)

Nhớ lại tấm hình chụp cả gia đình lần đầu trước lúc cha đi vô Sài-gòn

94.

Sau một tháng, gia đình ghé tiệm

Chụp tấm hình kỷ niệm chia tay

Bảy người ngày ấy sum vầy

Để rồi xa cách, đọa đày chiến chinh

95.

Buổi trưa ấy, chụp hình đáng nhớ

Mấy em con tụi nó chân không

Đi trên đường cái nóng ran

Miệng la “cát nóng, phỏng chân con rồi.”

96.

Con mang dép cha mua Đà Nẵng

Nhường cho em, nó chẳng mang vừa

Bầu trời nóng rát đứng trưa

Diện, Năm nhanh chạy, phân bua liên hồi

97.

Vào Huỳnh Diêm, tạm ngồi chốc lát

Mặt tươi vui, hưởng mát trong nhà

Tấm hình chụp cả nhà ta

Cha đem theo nó, để xa ngắm nhìn

98.

Tấm hình này đậm in ký ức

Ghi lại ngày trước lúc chia tay

Mẹ mua mấy ký thịt heo

Mang từ Quê Ngoại vừa đèo bó rau

99.

Gia đình mình gặp nhau buổi tối

Bữa cơm sao đắng nổi sầu chi

Em Diện linh tính chia ly

Ngồi gần bên mẹ, tô mì không ăn

100.

Vầng trán mẹ nếp nhăn suy nghĩ

Rồi ngày mai, trực chỉ Đông Bàn

Mẹ về quê Ngoại vài ngày

Cha chờ gặp mẹ, mắt cay lệ nhòa

101.

Mẹ tránh mặt để cha nhẹ bước

Không dám qua, sợ Diện níu chân

Ông Ngoại qua, nói xa gần …

“Mụ Khoa, ốm nặng đang cần nghỉ ngơi.”

102.

Ngày chia tay, bầu trời buồn bã

Thôi từ nay, nhiều ngã chia phôi

Nhìn cha cất bước lệ rơi

Ruột con đau xé vẫn nơi nhà này …     
 (nhà này: nhà ÔBà Gặp ở Trà Kiệu)

103.

Gạt nước mắt, tay cha nắm chặt

Giả từ con, đau thắt ruột gan

Bảy, Năm, nước mắt tuôn tràn

Trông cha khuất bóng sau hàng tre xanh

104..

Rồi cha dẫn anh Ba, em Diện

Vào Sài-gòn, tìm chỗ tạm cư

Gia đình ta lại chia tư

Chờ ngày sum họp, từ từ vậy thôi

Trường Thi Năm Lên 8 tuổi: Thoát chết trong đường tơ kẻ tóc & ký ức về những ngày còn thơ tại làng Thanh Châu…

Phần I: Mở đầu

1.

Thế mới biết Thầy Trò ta quý

Hai tâm hồn hiểu ý với nhau

Viết thơ mới gởi sáng nay

Chiều nay nhận được thơ dài Thầy ghi

2.

Em chỉ viết những gì chân thật

Ngồi ghi ra cảm xúc đi qua

Chiến chinh một thuở quê nhà

Mới hơn tám tuổi, một nhà chia ba

3.

Em ngồi viết, ở xa Thầy đọc

Khóc cho đời khó nhọc bé thơ

Lên tám, tỵ nạn bơ vơ

Ở Ông Bà Nội, em thơ bế bồng

4.

Năm ấy, Duy Xuyên nồng thuốc súng

Mạng người dân đạn trúng hàng ngày

Trong vùng lửa đạn giao tranh

Bom đâu phân biệt người dân hiền lành

5.

Bỏ quê nhà Thanh Châu trù phú

Lửa chiến tranh rơi phủ xóm làng

Người dân tỵ nạn bỏ làng                        (tỵ nạn bỏ làng vào 6/1966)

Kéo nhau xuống quận như đàn kiến đi

6.

Sống hai năm nơi vùng xôi đậu             (hai năm: 1965, 1966)

Đầu đội bom, chân chạm hầm chông

Mấy lần chết hụt tấc gang

Bê Năm Hai dội, sát hầm hai đêm          (tháng 8/1966, chuyện này sẽ kể chi tiết sau)

7.

Dứt dội bom, tung hầm chạy vội

Dắt tay em, nhỏ tuổi phóng nhanh

Bà Nội con cháu chín người

Mẹ tôi bồng Bảy, hớt hơ tìm đàng

8.

Nhắm đường cái, chân nhanh cất bước

Khói đạn bom nồng cháy bên đường

Mấy chục lính Mỹ nằm đường

Máu me lòi ruột thảm thương vô cùng

9.

Trong hiểm nguy, tìm con đường sống

Vượt qua vùng lửa đạn giao tranh

Gần cầu lính Mỹ hy sinh            (chuyện này sẽ kể chi tiết sau)

Nằm ngang bít lối, rùng mình bước qua

10.

Qua Cầu Chìm, Thọ Xuyên tiếp giáp

Gặp mấy ông quần áo đen dài

AK súng vác ngang vai

Hỏi thăm trên đó, Mỹ còn đóng không?

11.
Bà tôi đáp “Chẳng còn lính Mỹ,

Chỉ gặp toàn xác chết nằm phơi.”

Đàn bà con nít chín người

Nhanh chân lẹ cẳng thoát vòng đạn bom

12.

Xuống tới cụp Chiêm Sơn lánh nạn

Vào Bà Dì ở tạm rồi đi

Bà tôi gặp gỡ Bà Dì

Hai Bà cùng khóc, buồn vì chiến tranh

13.

Vài tuần ở, cơm canh chia sẻ

Nhìn lên quê, đau xé ruột gan

Mẹ tôi tìm lại về làng

Mang khoai, xách gạo, gánh hàng nuôi con

14.

Vài tuần sau, Bà tôi xuống Quận

Mẹ về làng, tay dẫn em Năm

Mang bầu em út sắp sanh

Hiểm nguy rình rập, giao tranh bất ngờ

Phần II: Trận dội bom ác liệt ở gần cụp Chiêm Sơn (khoảng  9/1966)

*** Sống sót trong cuộc giao tranh giữa đôi bên Quốc Gia & Việt Cộng

15.

Một buổi trưa, đang giờ cơm tới         

Trên bầu trời vần vũ máy bay

Bà già thám thính thấp tè             (Bà già = máy bay thám thính bà già)

Hòn Bằng nả pháo, tai nghe sát rồi

16.

Bỏ chén cơm em tôi đang đút

Cõng em ra, núp gốc mít to

Chung quanh nhà cháy bom rơi

Em tôi sợ quá không rời bấu vai

17.

Bà Dì niệm “Lưu Ly Vương Phật,

Cứu cháu tôi hai đứa núp đây.”

Trước nhà không có đào hầm

Chỉ nương gốc mít, chắc bầm nát thây

18.

Đứa em gái, run tay bám chặt

Tôi lấy mình che đạn cho em

Tôi cầu lãnh hết cho mình

Để em Bảy sống, còn mình chết thay

19.

Bỗng trên đầu, máy bay sà thấp

Chiếc trực thăng bay sát ngọn cây

Dòm lên, họng súng đen ngòm

Chỉa vào ngay trán, một tràng liên thanh

20.

Trong tic tac, tôi đinh ninh chết

Tràng đại liên tỉa quét ghim cây

Lá cành rơi phủ thân gầy

Tôi ôm em chặt bụi đầy đất tung

21.

Tôi thoát hiểm đường tơ kẻ tóc

Ơn cứu người Đức Phật Dược Sư

Đúng là phép lạ Đại Từ

Ngài dang tay đỡ một tràng đại liên

22.

Trong trí tôi lóe lên ý nghĩ

Đại ân này tôi mãi khắc ghi

Ở hiền, Trời Phật Đại Bi

Ra tay cứu nạn những khi nguyện cầu

23.

Bà Dì tôi tụng kinh mỗi tối

Cứ mỗi đêm, sám hối lạy quỳ

Tuổi thơ đâu biết là gì

Thấy Bà lễ Phật tôi nhìn vậy thôi

24.

Gian nhà giữa, đặt trang thờ Phật

Chiếc quan tài, sẵn đặt nơi đây

Phòng khi hậu sự có dùng

Tôi đâu có biết, mình rùng … sợ ma

25.

Nếu trưa ấy đại liên trúng trán

Chắc máu tươi lênh láng đầy người

Ra đi tôi vẫn mỉm cười

Cứu em Bảy sống, đáng người anh trai

26.

Thoát nạn, mặt Bà Dì tím ngắt

Dục tôi bồng, cõng dắt em đi

Đừng lưu luyến ở làm gì

Hai bên giao chiến, chuyện gì xảy ra?

27.

Nếu ở lại, thành ma lãnh đạn

Tôi buồn lòng, cố nán phút giây

Bà ơi nhận lấy ơn này

Chúc Bà ở lại, mong ngày gặp nhau

28.

Tôi, đứa trẻ mới hơn tám tuổi

Chiến tranh về gánh nổi thương đau

Oằn vai cõng nặng đứa em

Chưa tròn hai tuổi, lênh đênh đường dài

29.

Mới thoát chết, tôi may mắn sống

Em trên vai, đời bỗng thấy vui

Cũng may bom đạn tránh người

Cả ba bà cháu chẳng hề bị thương

30.

Chiều hôm đó, trên đường xuống Quận

Đường cái quan ngăn chận lối đi

Men theo xóm vắng bước đi

Em tôi cõng nặng bám ghì sau lưng

31.

Bốn giờ chiều băng qua nghĩa địa

Đầu nắng chang, tuôn đổ mồ hôi

Vai lưng nặng trĩu bậm môi

Băng nhanh qua khúc…rợn người sợ ma

32.

Tôi thoát chết…chắc ma cũng nể

Đâu dám hù … hai đứa bé con

Dược Sư che chở sống còn

Dám đâu hiếp đáp, hớp hồn trẻ thơ

33.

Đường càng dài, lưng vai càng nặng

Tôi thả em, để nghỉ chút lưng

Em Bảy đi bộ một hồi

Mỏi chân đòi cõng làm tôi động lòng

34.

Tới Đông Yên, tôi dừng chân lại

Dân thấy tôi gặn hỏi con ai

Anh em lem luốc cả hai

Thương tình bát nước, đường dài cổ khô

35.

Tôi mới nói “Trưa nay thoát nạn

Cháu cõng em tránh đạn bom rơi.”

Nhìn tôi nước mắt họ rơi

Con ai khổ cực, chơi vơi giữa dòng…

36.

Đem khoai nước, bảo tôi ăn uống

Chứ cả ngày bụng đói trống trơn

Ăn xong tôi nói tạ ơn

Ơn này nhớ mãi còn hơn cho vàng

37.

Từ xa sắp băng ngang trạm gác

Thấy du kích kiểm soát người qua

Đầu tôi nẩy ý từ xa

Thả em chạy giỡn như nhà gần đây

38.

Tới ngang trạm tôi quay đầu nói

“Em Bảy ơi, hãy vội về nhà

Chiều nay mình đã la cà

Cha trông mẹ đợi ở nhà sắp ăn.”

39.

Du kích tưởng trẻ làng gần đó

Nên cho qua chẳng ngó hỏi chi

Nhẹ lòng tôi cõng em đi

Băng qua Trà Kiệu chớm khi chiều tà

40.

Hoàng hôn xuống, nhà nhà đèn thắp

Tôi lần mò, tìm gặp người quen

Mồ hôi nhễ nhại đổ ghèn

Em tôi còn nhỏ nhìn đèn dầu lên

41.

Tôi chỉ biết cõng em lê lết

Từng bước chân, thấm mệt đường dài

Bơ vơ biết cậy nhờ ai

Thôi đành cố bước, đã chai chân bàn

42.

Nhìn bên đường xuyên qua cửa sổ

Nhà ai đây ăn tối quây quần

Tiếng cười đùa giỡn trẻ con

Làm tôi nhớ cảnh cha con tựu tề

43.

Cha đang ở Sài-gòn kiếm sống

Nuôi ba con, bỏ ống dành tiền

Đủ tiền nhà lại đoàn viên

Tránh bom lửa đạn đã nghiền nát quê

44.

Nghĩ đến mẹ, trên quê đang ngóng

Chắc trưa nay, mẹ nóng ruột sôi

Bất an hết đứng lại ngồi

Trông nhìn bom thả liên hồi trưa nay

45.

Cụp Chiêm Sơn, trưa nay nổi sóng

Hai con tôi, mạng sống ra sao?

Đêm qua mơ thấy chiêm bao

Thằng Duy ốm yếu vượt rào cõng em

46.

Chiều nay cõng đứa em nặng trĩu

Bước chân in, ghi dấu mình đi

Mồ hôi nhỏ giọt dọc đường

Bao nhiêu nhịp bước, đoạn trường bấy nhiêu ….

              Ngô Đình Duy (San Jose, CA 24 Feb 2011)

               Còn tiếp nữa…

47.

Miên man nghĩ, bao điều trong trí

Đến ngã ba bên phải quẹo vô

Đường dài trăng sáng lờ mờ

Em tôi say ngủ, dựa bờ vai anh

48.

Tôi vẫn bước, không đành đánh thức

Chắc đói lòng, em gục ngủ say

Đêm qua cũng đến giờ này

Anh ru em ngủ để ngày trôi nhanh

49.

Em hai tuổi, xa anh vắng chị

Ngày bé thơ, anh Học đưa nôi  (anh ruột tên Ngô Đình Học)

Câu thơ “tơ liễu buông mành …”

Em chìm giấc điệp, ngủ nhanh say rồi

50.

Ở quê, nước cơm sôi thế sữa

Cơm gần cạn, vắt nước pha đường

Em tôi vẫn uống bình thường

Tối về gần mẹ, trên giường cười tươi

51.

Nay vắng mẹ, nụ cười im tiếng

Trên lưng anh, thèm miếng cơm thôi

Mò đường, đêm đã tối rồi

Bóng đơm đớm nháy, chớp soi đường dài

52.

Tới nửa đường, giếng ai còn múc

Tôi nhờ người, xin nước rửa chân

Em tôi tỉnh giấc bần thần

Thôi em tỉnh dậy, nhà gần tới nơi

53.

Rửa mặt xong, thấy người tươi mát

Em Bảy tôi, mặt rạng rỡ lên

Thế là sắp hết lênh đênh

Tới nhà bà Gặp là hên lắm rồi

54.

Tôi bồng em, chỉ nhà phía cuối

Ánh đèn dầu nhà dưới tỏa ra

Anh em tôi tiến về nhà

Đến nơi vào cổng, ông bà chạy ra

55.

Tôi cõng em, ông bà há hốc:

“Sao tối rồi, con nhọc tới đây

Lại bồng, đèo ẳm Bảy nầy

Trời ơi, sao nỡ đọa đày vậy con.”

56.

Buông em ra, tôi nghẹn lời nói:

“Xin ông bà giúp đỡ hai con

Cả ngày chạy giặc mỏi mòn

Trưa nay suýt chết, tưởng hồn đã thăng

57.

“Ngay buổi trưa, Hòn Bằng nã pháo

Trực thăng quần đông đảo trời xanh

Bà Dì giục cháu chạy nhanh

Nhắm ngay gốc mít, thôi đành buông tay…

58.

“Lưu Ly Phật, kính Ngài cứu độ,

Trên trời xanh, vô số trực thăng

Thay nhau thả xuống bom xăng

Chung quanh nhà cháy, gia tăng kinh hoàng”

59.

“Em Bảy sợ, ôm choàng lấy cháu

Con chỉ mong ẩn náu toàn thân

Trực thăng hạ sát đầu gần

Con nhìn họng súng, nghĩ thân tiêu rồi”

60.

“Con chết lặng trong giây ngắn đó

Hồn lìa đời theo gió lên cao

Nghĩ rằng mình đã chết rồi

Tội em thơ nhỏ, không người chăm nom”

61.

“Lá cành rơi, sau tràng đạn lửa

Chạm thân người, con đứng bật lên

Bà Dì cũng đứng sát bên

Chấp tay xá lạy Ơn Trên cứu người”

62.

Nghe tôi kể, ông bà Gặp khóc

Ôm vòng tay, rộng bọc anh em

“Trời cao, xanh thấu xét xem

Trẻ thơ vô tội, nỡ đem đọa đày.”

63.

Trẻ xa cha, mẹ mang bụng chửa

Sống tạm nhờ, từng bữa nổi trôi

Ngờ đâu binh lửa dầu sôi

Chiến chinh ập xuống, Thanh Châu bỏ làng     (khoảng 6/1966)

64.

Ông bà, chẳng họ hàng thân thích

Chỉ quen nhau, tình nghĩa rất xa

Anh em tôi gặp người ta

Xót thương cảnh ngộ, vào nhà dừng chân

65.

Ông bà mời, vào nhà ngủ nghỉ

Lo nấu cơm, hoan hỉ mời ăn

Cả ngày quần áo dơ nhăn

Ông bà đem tặng áo khăn tạm dùng

66.

Tôi lo tắm đứa em đầy bụi

Đến phiên mình, gáo nước mát thân

Cả ngày bụi đạn đen thui

Nhờ thùng nước tắm, tẩy mùi hôi ra

67.

Xong đến bàn, bày ra cơm cá

Ông bà ngồi đon đả mời tôi

“Ăn đi, cơm mới nấu ra

Thiệt tình dùng bữa, như nhà của con.”

68.

Tôi cảm động tấm lòng nhân ái

Giang rộng tay, tiếp đãi anh em

Cho tôi nương náu nhiều đêm

Cơm canh đầy đủ, lại thêm chuyện trò

69.

Em tôi đói, mắt nhìn cơm nóng

Tôi thổi hơi, đút trước rồi ăn

Hạt cơm ngọt lịm canh măng

Đúng là bụng đói, phải ăn thật tình

70.

Ăn cơm xong, em tôi buồn ngủ

Tôi giăng mùng, ngủ ngáy thật to

Buông xuôi tay, chẳng còn lo

Tạ ơn Trời Phật đã cho sống còn

Nằm mơ gặp Mẹ…

71.

Trong đêm đó, tôi mơ gặp mẹ

Về lên quê vào xế giấc trưa

Trong mơ mẹ khóc như mưa

Tưởng anh em chết vào trưa hôm rồi

72.

Tôi nói mẹ, đừng than khóc nữa

Nhờ phúc nhà, tại nạn đã qua

Bây giờ con được người ta

Cho nương nhờ ở vài ba ngày rồi

Nằm mơ gặp Cha…

73.

Rồi cũng mơ, gặp cha đến hỏi

Tôi nhớ cha, mong gặp hàng đêm

Cha tôi thăm hỏi người em

Ôm hai con khóc, phủ mền đắp cho

74.

Tôi vẫn nhớ, trên quê nằm ngủ

Bên cạnh cha, em Diện anh Ba

Nửa khuya gió lạnh run da

Cha tôi dậy đắp cho ba con mình

75.

Năm Giáp Thìn, cha rời quê nội     (Giáp Thìn, 1964)

Ngày cha đi, ôm nổi sầu buồn

Nhớ cha nước mắt lệ tuôn

Đêm nằm mơ thấy cha về nằm bên

76.

Đi chưa được một tuần quay lại

Cha nóng lòng, cơn lũ lên nhanh

Nóc nhà biển nước nhận chìm

Người trôi mất xác, nhà mình ra sao?

77.

Lụt rút đi, cha về quê Ngoại

Rồi về nhà, trồng lại ruộng nương

Đâu ngờ đổ ập tai ương

Chiến tranh lan rộng, xuống đường tản cư

Phần III: Nhớ lại hơn 3 tháng trước gia đình tản cư xuống Trà Kiệu lần đầu (6/1966). Hơn tháng sau cha đi Sài-gòn (giữa 7/1966)

78.

Mấy ngày trước tàu rà bay thấp

Rải truyền đơn bay khắp các nơi

Phóng loa truyền hịch mấy lời

Kêu gọi dân chúng hãy rời làng đây

79.

“Chính phủ Quốc Gia nay thông báo

Xin đồng bào rời bỏ xóm làng

Xếp hàng đi bộ xuống đàng

Xuống ngay Quận lỵ có làng tạm cư.”

80.

Một buổi trưa dân từ La Tháp

Từ Kiểm Lâm kéo chạy đầy đàng

Cha mẹ nhìn thấy hoang mang

Vội lo thu xếp kéo đàn con đi

81.

Cả gia đình giả từ quê nội

Mẹ gánh em, cha hối hả đi

Hòa đồng vào đám người đi

Sau lưng bỏ lại những gì thân yêu

82.

Cha mang ấm nước theo để uống

Qua Cầu Chìm chạy xuống Thọ Xuyên

Dòng người lũ lượt bế bồng

Trưa hè nắng gắt chạy phồng bàn chân

83.

Qua Thọ Xuyên người dân nhìn thấy

Mỹ đổ quân Dốc Dựng Chiêm Sơn

Du kích chạy trốn hết trơn

An toàn dân chạy dưới cơn trưa hè

84.

Tới Chiêm Sơn ấm chè chia uống

Nghỉ chút chân, nhìn xuống nhìn lên

Lính Mỹ đóng chốt hai bên

Rải quân dày đặc phía bên núi đồi

85.

Buổi trưa nóng mồ hôi nhễ nhại

Lính Mỹ đông căng trại vải dù

Trực thăng Dốc Dựng vù vù

Dân mình đi xuống dắt dìu nắm tay

86

Trưa hôm ấy không nghe tiếng súng

Dòng người dài rồng rắn nối đuôi

Hơn mười cây số dòng người

Cha con chồng vợ làm người tản cư

87.

Đến Hòn Bằng Quốc Gia kiểm soát

Dòng người đi tản mát nơi đây

Qua chợ Trà Kiệu trưa nay

Nhà thờ Đức Mẹ rộng tay đón chào

88.

Trẻ bên đường tò mò đôi mắt

Nhìn người đi tay dắt trẻ thơ

Nghỉ chân Trà Kiệu nhà thờ

Tạ ơn Đức Mẹ đến bờ bình yên

89.

Đến nhà thờ, lòng tôi chợt nhớ

Lụt Giáp Thìn từ Ngoại sang đây

Diện Duy hai đứa nắm tay

Theo dì Song dẫn mấy ngày về chơi

90.

Tới nhà thờ, chợt tôi nói mẹ:

“Con nhớ rồi, ông Gặp gần đây

Sao mình không ghé ở nhờ

Chớ đi xuống quận mệt phờ quá đi.”

91.

Mẹ mới nói “Sao Duy biết vậy,

Con dẫn đường cha mẹ đi vô

Gia đình chạy giặc bơ vơ

Nhờ ông bà Gặp tạm nhờ vài hôm.”

92.

Con đi trước, tay ôm khăn nhỏ

Qua nhà thờ, vài ngỏ quẹo vô

Ngã ba giếng nước thẳng vô

Cuối đường nhà ổng đã nhô hiện rồi

93.

Cả gia đình tới nơi thấm mệt

Nương nhờ nhà ông Gặp tại đây

Hơn tháng tá túc ơn đầy

Ông bà tử tế, ơn này sao quên

Nhớ lại tấm hình chụp cả gia đình lần đầu trước lúc cha đi vô Sài-gòn

94.

Sau một tháng, gia đình ghé tiệm

Chụp tấm hình kỷ niệm chia tay

Bảy người ngày ấy sum vầy

Để rồi xa cách, đọa đày chiến chinh

95.

Buổi trưa ấy, chụp hình đáng nhớ

Mấy em con tụi nó chân không

Đi trên đường cái nóng ran

Miệng la “cát nóng, phỏng chân con rồi.”

96.

Con mang dép cha mua Đà Nẵng

Nhường cho em, nó chẳng mang vừa

Bầu trời nóng rát đứng trưa

Diện, Năm nhanh chạy, phân bua liên hồi

97.

Vào Huỳnh Diêm, tạm ngồi chốc lát

Mặt tươi vui, hưởng mát trong nhà

Tấm hình chụp cả nhà ta

Cha đem theo nó, để xa ngắm nhìn

98.

Tấm hình này đậm in ký ức

Ghi lại ngày trước lúc chia tay

Mẹ mua mấy ký thịt heo

Mang từ Quê Ngoại vừa đèo bó rau

99.

Gia đình mình gặp nhau buổi tối

Bữa cơm sao đắng nổi sầu chi

Em Diện linh tính chia ly

Ngồi gần bên mẹ, tô mì không ăn

100.

Vầng trán mẹ nếp nhăn suy nghĩ

Rồi ngày mai, trực chỉ Đông Bàn

Mẹ về quê Ngoại vài ngày

Cha chờ gặp mẹ, mắt cay lệ nhòa

101.

Mẹ tránh mặt để cha nhẹ bước

Không dám qua, sợ Diện níu chân

Ông Ngoại qua, nói xa gần …

“Mụ Khoa, ốm nặng đang cần nghỉ ngơi.”

102.

Ngày chia tay, bầu trời buồn bã

Thôi từ nay, nhiều ngã chia phôi

Nhìn cha cất bước lệ rơi

Ruột con đau xé vẫn nơi nhà này …      (nhà này: nhà ÔBà Gặp ở Trà Kiệu)

103.

Gạt nước mắt, tay cha nắm chặt

Giả từ con, đau thắt ruột gan

Bảy, Năm, nước mắt tuôn tràn

Trông cha khuất bóng sau hàng tre xanh

104..

Rồi cha dẫn anh Ba, em Diện

Vào Sài-gòn, tìm chỗ tạm cư

Gia đình ta lại chia tư

Chờ ngày sum họp, từ từ vậy thôi

105.

Đâu ai muốn gia đình chia cắt

Bởi chiến tranh nhà cháy nhiều lần

Ơn Trên phù hộ toàn thân

Thôi đành chịu cực, dần dần gặp nhau

106.

Xa em Diện chờ mau gặp lại

Em đi rồi anh thấy buồn hơn

Đâu còn nằm ngủ chung chăn

Đâu còn bánh nậm, xin ăn thuở nào

107.

Nhớ anh Ba, mẹ cha lo liệu

Gởi đi ra Đà Nẵng tránh bom

Ở quê ai dạy kèm em

Mỗi ngày tựa cửa chờ mong anh về

108.

Còn chị Hai cũng ra Đà Nẵng

Em ở nhà thay chị nấu ăn

Nấu cơm kho cá nghệ vàng

Lên quê thăm mẹ, xuống đàng thăm ông

109.

Trong giấc ngủ, mơ từng gương mặt

Ở xa rồi thấm nhớ người thân

Sáng ra tiếc nuối bâng khuâng

Giấc mơ ngắn ngủi, được gần phút giây

110.

Tôi thức giấc, khi nghe gà gáy

Nhìn trong mùng, em Bảy ngủ say

Ông bà chuẩn bị ra đồng

Mời tôi ở lại vài ngày lại đây…

111.

Nằm trên giường lòng đầy hình ảnh

Nhớ nhà này hai tháng trước đây

Gia đình mình ở nơi nầy

Cha đi lập nghiệp, mẹ về Thanh Châu

Phần IV: Nhớ lại gần 2 tháng trước bốn mẹ con mình về lại Thanh Châu, sau khi cha đi vô Sài-gòn dẫn theo anh Ba và em Diện (khoảng giữa 7/1966)

             

112.

Cha đi rồi, mẹ qua Trà Kiệu

Tạ ơn nhà ông Gặp cưu mang

Hai tháng đùm bọc chứa chan

Nghĩa tình sâu nặng, chẳng than một lời

113.

Mẹ xin phép về quê để sống

Đạn bom im, nôn nóng về quê

Đôi vai gánh thúng nặng nề

Dẫn ba đứa nhỏ trưa hè nóng sôi

114.

Con mới mổ, chân đi còn yếu

Mẹ gánh nhanh, chạy trước đứng chờ

Mẹ chờ hai đứa con thơ

Duy, Năm đi bộ hàng giờ về quê

Về Thanh Châu ở tạm nửa mái nhà ngói Ông Cửu Trỉ độ 1 tuần lễ và nhớ lại nhiều kỷ niệm tại đây. Khoảng 5/1965 gia đình mình cháy toàn bộ nhà ở Vườn Dinh, xuống tạm mua miếng đất nhà bà Hậu, dâu ông Cửu Trỉ, làm tạm nhà tranh để ở và đào hầm để núp bom.

115.

Lên Thanh Châu, ghé về nhà cũ

Nơi góc vườn bà Hậu tạm cho

Vườn xưa cỏ mọc cao giò

Hoang vu vắng lặng, bấy giờ buồn thiu

116.

Nơi nhà tranh cũ nhiều kỷ niệm

Nhớ anh em xâm chiếm hồn ta

Năm rồi sum họp một nhà      (năm rồi = khoảng 5/1965)

Về đây thấy lại, đã xa mất rồi

117.

Vết thương lòng chia phôi còn mới

Lòng quặn đau nhớ tới anh em

Nhớ cha nhớ chị nhiều đêm        (nhớ chị = nhớ tới chị thứ hai tên Khoa)

Cảnh xưa còn đó, người thân đi rồi

118.

Nhìn mái nhà, bồi hồi đứng lặng

Lòng ngẩn ngơ, cảnh vắng nơi đây

Đàn gà chắc đã lạc bầy

Chuồng gà trống vắng bám đầy nhện giăng

119.

Tôi tám tuổi, sầu giăng từ đó

Lòng đau buồn đất tổ quê cha

Chiến tranh bom thả cháy nhà

Vườn Dinh năm trước dời nhà về đây

120.

Chiều nay về, nhiều mây trắng xóa

Đám mây trôi như muốn đổ mưa

Gió lào nóng thổi ban trưa

Nóng ran đôi mắt vẫn chưa hết buồn

121.

Mẹ thả em, nhờ tôi bồng bế

Mẹ vào nhà nhóm bếp lửa lên

Ba giường tre cũ chiếu mền

Ôi bao kỷ niệm êm đềm về đây

122.

Tôi tự hỏi tại sao cứ nhớ

Nhìn vật chi cũng thấy nao nao

Câu thơ mẹ gởi cha trao

Ru bài “Chinh phụ …” đã vào trong tâm

123.

“Có đâu ngờ mấy trăm năm trước

Đất Việt mình nạn lửa đao binh

Bây giờ lại chiến với chinh

Đàn bà con nít quê mình lại đau.”

Tôi ru em Bảy ngủ…

124.

Vào trong nhà, nôi đâu chưa thấy   (nôi: cái nôi tre để em bé ngủ)

Thôi bế em, ru mấy câu thơ

“Lơ thơ tơ liễu ù ơ…              (Lơ thơ tơ liễu, trong Truyện Kiều)

Thôi em hãy ngủ đừng chờ mẹ ru …”

125.

“Mẹ đang bận, anh ru em ngủ

Hãy chìm vào giấc ngủ cho ngon

Chị-cha-anh ở Sài-gòn

Mai này sẽ gặp, mong còn thấy nhau.”

126.

“Em ơi hãy ngủ mau đi nhé

Ngủ say mềm, đừng ré khóc lên

Anh em mình đã lênh đênh

Xa cha, gần mẹ trôi lên quê nhà.”

127.

“Em hãy ngủ, anh ca chinh phụ

Lời thơ xưa anh cứ ngâm lên

Thanh bình mơ ước thôn quê

Mai ta vui lại cha về nhà đây.”

128.

“Anh ru em, lòng đầy thương nhớ

Nhớ ngày xưa và nhớ người thân

Cha đi lập nghiệp mấy lần

Nhớ nhà nhớ mẹ nhiều phần con thơ.”

129.

“Anh vẫn biết cha chờ chị đợi

Vô Sài-gòn lạ nước xa quê

Đêm nằm đi ngủ mơ về

Hồn về làng cũ, vía về nhà xưa.”

130.

“Em hãy ngủ như vừa no sữa

Hãy ngủ đi, chút nữa anh đi

Anh đi phụ nấu cơm chiều

Phụ tay giúp mẹ đang nhiều việc lo.”

131.

“Em hãy ngủ nằm mơ nhiều mộng

Mộng thấy tiên, lòng rộng bao la

Bà Tiên ban phước cho ta

Quê nhà ngưng chiến, quê ta hòa bình.”

Cơm chiều…

132.

Bảy ngủ say, tôi nhìn ra cửa

Em Năm tôi đang tựa gốc cây

Đang nhìn mẹ dáng quá gầy

Cầm tay chẻ củi vào đây đốt lò

133.

Mẹ nấu cơm, chiều ăn nghỉ sớm

Ngày đầu về mệt mỏi gánh con

Ăn xong tắt nắng hoàng hôn

Đèn dầu mẹ thắp sáng hơn trong nhà

134.

Đêm buông xuống trăng sao lấp lánh

Đơm đớm bay phóng ánh sáng xanh

Cóc kêu dế gáy chung quanh

Nghe sao não ruột ta đành ngủ thôi

Nhớ Diện, sợ ma…

135.

Đặt lưng xuống làm tôi nhớ Diện

Đứa em trai nói chuyện khi nằm

“Sao em cảm thấy sợ ma

Anh nằm ngay sát để ma không hù.”

136.

Em Diện nhỏ có đâu biết được

Tật sợ ma tôi nhát hơn ai

Tối nghe ai kể chuyện ma

Lòng tôi lo sợ con ma hiện về

137.

Hai tháng trước anh em nằm sát

Nương tựa nhau để bớt sợ ma

Đêm nay giường rộng mình ta

Thôi đành chịu trận nếu ma hiện về

138.

Nhà đang ở thuộc vườn Cửu Trĩ

Nổi tiếng ma về nhát đêm khuya

Nhớ ngày mới dọn về đây

Ba tôi nằm phản trước đây ông nằm  (phản = divan)

                                        (ông nằm: divan ông Cửu Trĩ hay nằm)

139.

Đến nửa khuya ba tôi nằm mớ

Giọng la to ú ớ gọi tôi

Giật mình lưng ướt mồ hôi

Đập tay xuống phản mấy hồi gọi cha

140.

Cha tỉnh dậy nước da xanh mét

Hốt hoảng la “cha thấy ổng về,

Đúng ông Cửu Trỉ chết rồi

Về đây giận hỏi sao ngươi dám nằm.”

141.

Tôi sợ quá nghe cha kể lại

Sóng lưng sao ớn lạnh toàn thân

Tim tôi mạch đập rất nhanh

Cái này ma hiện chắc không dám nằm

142.

Cha đứng dậy lâm râm khấn vái

Lại bàn thờ không dám nhìn lên

“Xin ông nếu có linh thiêng

Con đây có lỗi, chưa xin phép Ngài.”

143.

Từ hôm đó mỗi khi nằm ngủ

Cha tôi mang dao rựa gối đầu

Tin rằng ma quỷ sợ dao

Từ từ ngủ được hết mơ ma đè

144.

Tôi nằm cạnh, vẫn chưa thấy “ổng”

Chắc ba tôi tim yếu sợ ma

Đêm khuya Việt Cộng xét nhà

Ba tôi run sợ nước da xanh rì

145.

Tôi nằm ngủ bữa ni “thấy sợ”

Thấy chung quanh sao quá im lìm

“Đêm nay chắc thấy ổng về

Chắc hù trẻ nhỏ trên quê nằm mình”    (nằm mình = nằm một mình)

146.

Tôi ngủ thiếp thấy mình ngon giấc

Sau một ngày chạy bộ về quê

Nửa khuya tỉnh giấc rồi nằm

Đi vào giấc mộng chẳng hề thấy ma

147.

Sáng ngủ dậy, thấy cơm mẹ nấu

Chỉ muối tiêu ăn với cơm thôi

Bốn người ăn hết một nồi

Hai lon gạo trắng ngồi xơi ngon lành

Nhớ lại kỷ niệm chơi với em Diện, hơn 3 tuổi …

148.

Tôi anh lớn bồng em Bảy nặng

Ở nhà này im lặng hơn xưa

Lòng tôi nhớ tới sớm trưa

Cùng em Diện nhỏ chơi đùa với nhau

149.

Em Diện nhỏ tuổi, bầu má phính

Nói nhiều câu thấy tính dễ thương

Anh xa em, thấy nhớ thương

Đâu còn nằm ngủ chung giường với anh

150.

Về nhà này, sao anh nhớ quá

Nhớ em trai luôn sát cận kề

Dẫn em lên xuống làng quê

Chạy ra bờ ruộng, chạy về vườn dinh

151.

Anh em trai thân tình dễ dãi

Dẫn em đi bẻ hái cỏ gà

Ra sân vận động gần nhà

Sáng ra tìm dế về nhà đá chơi

152.

Còn trẻ thơ, bù lời tập bắn

Tham gia trò hai phía đánh nhau

Anh Bảy Kiệt lớn cầm đầu

Làm giùm súng thụt bù lời đạn xanh

153.

Cây bù lời trên quê nhiều hạt

Leo lên cây lựa nhúm già xanh

Nhét vào ống thụt cò xanh

Bơm tay đạn bắn nổ nhanh khói mờ

154.

Ở Thanh Châu tôi mê ống thụt

Rủ nhau chơi bắn đạn bù lời

Trẻ con hai nhóm đánh chơi

Chia phe, đứa lớn phải hơi “gan lì”

155.

Lúc mới về dưới ni tôi thích

Đi qua nhà anh Bảy Kiệt chơi

Thấy anh làm súng bù lời

Tôi mê thấy súng, thích chơi trò nầy

Chia 2 phe bày trò đánh trận …

156.

Tôi có súng thích bày trận đánh

Dưa quạ xanh, lựu đạn ném nhau

Lấy tro gói lá mỏng tròn

Thấy địch tung chưởng tro mù bụi bay 

157.

Em Diện thấy trò hay xin đánh

Cũng vai mang súng đạn bù lời

Tham gia hai phía vui chơi

Anh em nhập bọn tối trời phản công

158.

Vài tuần sau, vào đêm trăng sáng

Đám con trai làm bạn chia phe

Hai đội trưởng phán phải nghe

Phân công trấn thủ nằm nghe lệnh truyền

159.

Lấy đường cái làm ranh giới đánh

Ai nằm đâu, phải gánh phần mình

Đạn bù lời nhét quanh mình

Tiểu liên ống thụt giao tranh sẵn sàng

160.

Bụi bếp tro mấy ngày gói sẵn

Dưa quạ xanh ra bãi hái về

Phân công chuẩn bị “ngày Đ”

Cơm chiều ăn sớm, hẹn thề đánh nhau

161.

Tôi dẫn em quấn đầu lá mít

Kết mũ xanh, che đạn đêm nay

Lá mít chéo áo thật dày

Ống chân bẹ chuối che đầy hóa trang

162.

Đêm ra trận, sáng trăng thấy rõ

Mặt từng người không khó nhận ra

Nhóm B đánh với nhóm A

Thư hùng một trận để ta nhớ đời

163.

Anh đội trưởng đến nơi bố trận

Dặn từng người đóng chốt tại đâu

Xung phong khi tiếng pháo đầu

Khói tro bay phủ trên đầu địch quân

164.

Đúng giờ G tiếng kèn lá chuối

Thổi vọng lên tiếp nối liên hồi

“Xung phong” pháo hiệu nổi lên

Tiếng la ầm ỉ hai bên cùng gào

165.

Khói tro bụi tung cao mấy thước

Đội trưởng B chạy trước qua đường

Băng sang nằm vội làm gương

Bù lời giòn giã, khoa trương phe mình

166.

Ra hiệu tay, tình hình quan sát

Rồi từng người bò sát đến sau

Dàn quân giương súng hai đầu

Bắn vào bụi rậm tro bầu tung vô

167.

Đội A yếm sát bờ keo rậm

Vội bắn ra xối xả như mưa

Bù lời chát chúa bắn ra

Dưa quạ cận chiến hò la vang trời

168.

Nửa tiếng đánh, bù lời cạn hết

Quân hai bên, tổng kết phe mình

Đêm trăng vui trận hết mình

Bàn nhau trận kế chúng mình lại chơi

169.

Còn bao trò tôi chưa nhớ hết

Chỉ xót xa nhìn thấy lặng đời

Chung quanh làng xóm đi rồi

Tôi về ôm lấy một trời buồn thiu

Về lại Thanh Châu: ở tạm nhà Bác Tống, bên cạnh nhà dưới ông bà Nội

170.

Một tuần sau, mẹ kêu về Nội

Về nương nhà bác Tống ngày xưa

Mái nhà cũ dột đổ mưa

Hôm tranh đan lại, mẹ đưa lợp nhà

171.

Con tám tuổi, mái nhà tập lợp

Cùng với Nguyên, cột lạt xỏ qua

Ban đầu làm chậm rì rà

Sau dần quen việc cũng ba ngày tròn

172.

Mái nhà tranh vẫn còn trống gió

Tấm phên tre nhiều chỗ đã hư

Coi như là chỗ tạm cư

Cho qua ngày tháng từ từ sửa sau

173.

Nhà dưới Nội, cô Năm ở đó

Với hai con cùng có cô Sơn

Bà Nội sống tấm tình chơn

Luộc khoai chia sẻ đều phần cháu con

174.

Hai nhà kế, chín người tất cả

Tựa lưng nhau vất vả sẻ chia

Gần nhau nâng đỡ sớm khuya

Gần nhau chia sẻ, gần hầm núp bom

175.

Sau vài tuần, con đau một trận

Sốt liệt giường, sờ trán nóng sôi

Thuốc men uống đã hết rồi

Sau ăn cháo muối, nấu nồi sả xông

176.

Con đang đau, Nội làm mì Quảng

Thèm ăn mì, nước miếng chảy ra

Nằm giường đạp ghế trúng bà

Lòng con hối hận thiệt là cháu hư

177.

Rồi con khỏe, việc nhà phụ giúp

Giữ em thơ cho mẹ làm nông

Hy vọng im tiếng cà-nông

Máy bay đừng dội, để không rời nhà

178.

Con nấu cơm, ăn ngày ba bữa

Bảy ăn cơm, dứt sữa từ lâu

Thức ăn chỉ có muối dưa

Rau lang chấm luộc tối trưa hàng ngày

179.

Trên La Tháp đâu còn họp chợ

Dân trên quê chạy bỏ hết trơn

Họ ra Đà Nẵng yên thân

Còn mình bám lại ở gần hiểm nguy

180.

Mẹ lam lũ hằng ngày ra ruộng

Lúa chín ròng lội xuống đồng sâu

Gặt về sân trước sân sau

Nắng khô cất lúa, đào sâu chôn hầm

181.

Gạo lăng biển, thơm mùi lúa mới

Nấu trắng cơm, không độn ngô khoai

Mùi cơm thơm phức hoa nhài

Muối tiêu ăn sáng hết hai tô đầy

182.

Ở với mẹ, con siêng làm việc

Mẹ nhờ con, nội trợ trông em

Giúp Bà kho cá, canh nêm

Cả ngày đồng áng, ban đêm mẹ về

Sống tạm ở Thanh Châu: không đi học, nhớ lại năm trước (1965) học lớp 1 ở gần quán Bà Đây gần chợ La Tháp (cách nhà hơn 1 cây số)

183.

Việc đi học ở quê tạm dứt

Đâu có thầy dạy dỗ học sinh

Ít người bám lại quê mình

Học hành dang dỡ thôi đành chờ sau

184.

Một năm trước vẫn còn cắp sách    (năm trước: 1965)

Đến ngôi trường bách bộ hơn cây

Cô Mười đẹp, dạy rất hay

Lớp con chục đứa thân gầy như con

185.

Con vẫn nhớ, mấy con bạn gái

Nhà gần chợ, với mái tóc dài

Con Bông bạn với con Mai

Con nhìn cảm mến sợ hai đứa này

186.

Hai đứa nó vẫn hay nhái giọng

Mỗi khi con nói ngọng đọc bài

Nó cười chê giọng con trai

“Về sau ế vợ, chứ ai mê mày.”

187.

Con tức lắm “méc cô” mấy đứa

Sao dám chê “trai đứa họ Ngô”

Cô cười, tụi nó cười ồ

Làm con đỏ mặt “cái đồ nhát gan.”

188.

Con còn nhớ thằng Cần, bạn học

Phụ giúp con, khó nhọc đào hầm

Khỏe cao, hơn tuổi hai năm

Hầm con nó lãnh, đào hầm kế bên

189.

Con về quê, từng tên bạn nhớ

Tìm đâu ra tụi nó học chung

Lớp học cũ đã nổ tung

Ngôi trường tiểu học trơ khung xiêu tường

Nhớ lại thời Thanh Bình tại Thanh Châu trước năm 1963

190.

 Mấy năm trước quê hương êm ả

Ngày Tết về rộn rã cười vui

Gia đình đông đủ nói cười

Vườn dinh mai nở, mọi người đến xin

191.

Con lớn lên, cây mai đã có

Thân mai cao, ôm nó đôi tay

Leo lên leo xuống hằng ngày

Đôi tay trầy sướt cha rầy mẹ la

192.

Tính nghịch ngợm bỏ qua sao được

Cây càng cao càng thích leo lên

Cây Thù Đâu bứt chọc em

Cha về roi phạt, vẫn thèm trèo leo

193.

Tật con nít leo trèo phá phách

Áo quần mòn dễ rách tả tơi

Sướt da sướt trán mê chơi

Ăn đòn hôm trước, vẫn cười hôm sau

194.

Trước sáu ba, con vào nhà Nội    (sáu ba = 1963)

Giữa gian nhà, treo khối ảnh to

Hỏi ông Nội, trả lời cho:

“Ảnh Ngô Tổng Thống, chức to nhất Miền.”

195.

Sao lúc đó làng quê trù phú

Buổi thanh bình, đầy đủ thịt cơm

Tết vui pháo nổ mùi thơm

Mai vàng rộ nở, nhang thơm bàn thờ

196.

Làng Thanh Châu, nhà thờ Ngô tộc

Rằm tháng ba tế lễ Thanh Minh

Cử hành tế lễ linh đình

Bê thui thết lễ, tộc mình tham gia

197.

Con lăng xăng lên ba chạy đến

Vào nhà thờ đèn nến sáng trưng

Lắng nghe mấy cụ làng hương

Áo dài khăn đóng dâng hương đọc bài

198.

Cầm sớ đỏ, văn dài đọc tế

Nghe trống vang, phèn lễ lạ tai

Đờn cò mấy nhịp bi ai

Khói hương nghi ngút đọc bài tế Nho

199.

Nghe không hiểu, tò mò quan sát

Thấy quý ông quỳ sát bàn thờ

Đứng nghiêm quỳ lạy hai giò

Nhịp nhàng tiếng trống đờn cò trổi lên

200.

Tộc Ngô Đình ghi ơn Hiền Tổ

Đến Thanh Châu điền thổ khai hoang

Hai trăm năm ngụ ngay làng

Hằng năm tụ tập về làng Thanh Minh

201.

Sau tế lễ, Ngô Đình họp mặt

Mấy chục mâm dọn đặt lên bàn

Trẻ con người lớn theo hàng

Ngồi vô vui vẻ, rộn ràng cùng ăn

202.

Anh em con ngồi ăn vẫn nhớ

Cha dạy rồi, đừng có gắp nhanh

Con thì ngồi sát ngay anh

Nhai nhanh gắp lẹ, ảnh phanh ngay liền

203.

Trên bàn cỗ, bê thui nhiều quá

Đám trẻ kia vội vả nuốt nhanh

Bê thui chấm mắm gừng cay

Ăn vào thấm thía, chỉ ngày Thanh Minh

204.

 Sau khi ăn, nhà mình gói lớn

Đem về nhà ăn ớn mấy ngày

Nửa đêm sao bụng sôi đầy

Ngủ không chịu được, dầu tây xức vào

205.

Ngày Tết đến, biết bao kỷ niệm

Trước bảy ngày ông Táo tiễn đưa

Vườn dinh mai nở phủ vàng

Gió Xuân thổi nhẹ mai vàng bay rơi

206.

Mai nở đẹp khắp nơi xin nhánh

Cha vẫn vui, cưa nhánh tặng cho

Đem về chưng ở bàn thờ

Sang Năm hy vọng ruộng bờ tốt tươi

207.

Sau hăm ba, khắp nơi rộn rả

Làng quê mình bánh tổ nếp thơm

Nếp rang đều nổ trắng cơm

Thắng đường gừng trộn bỏ vào đóng khung

208.

Món bánh tổ chắc không thể thiếu

Nếp xay ra thành bột trộn đường

Đổ vào khuôn rọ đem đun

Con nhìn thấy mẹ hấp đun hàng giờ

209.

Gần đến Tết chạy vô Nội ngắm

Bánh in khuôn, sao lắm hình kia

Lửa than đặt dưới cái nia

Bên trên bánh chín thơm mùi nếp hương

210.

Món bánh thuẩn trứng gà lòng đỏ

Con thấy Nội chế đổ vào khuôn

Đặt trên bếp cháy lửa than

Bốc mùi thơm quá thèm ăn ngay liền

211.

Món bánh gia trước tiên giả nếp

Rồi đem xay bột nhuyển li ti

Đậu phụng rang thổi bỏ bì

Để y nguyên hột, nhào đường nếp thơm

212.

Trước ngày Tết làm heo chia thịt

Đem gói nem hành trộn nhiều tiêu

Ba ngày nem chín thơm mùi

Khách nâng cốc rượu, hít mùi nem ngon

213.

Bánh tét món quốc hồn quốc túy

Nếp mấy an ngâm kỷ để khô

Đậu xanh lột vỏ mấy tô

Mẹ chiên rồi bóp bỏ vào làm nhân

214.

Lá chuối xanh ngoài vườn cha hái

Lau sạch xong đem trải trên bàn

Cha ngồi cắt lá ngay hàng

Đem hơ than lửa làm mềm lá xanh

215.

Ngồi chẻ lạt, tre xanh dùng rựa

Ngón tay cha che miếng cao su

Lạt tre rất bén cắt tay

Con ngồi quan sát hai tay cha làm

216.

Nhớ những năm còn Ngô Tổng Thống

Sao quê mình được sống an vui

Nhà nhà đầy những tiếng cười

Nông thôn miễn thuế mọi người ấm no

217.

Rồi từ ngày hình Ngài đem cất

Việt Cộng về, làng mất an ninh

Ban ngày thấy lính Quốc Gia

Ban đêm du kích khám nhà dân run …

218.

Con nhỏ tuổi làm sao hiểu được

Chiến tranh về đất nước điêu linh

Đàn bà con nít quê mình

Gánh bom chịu đạn hy sinh quá nhiều

Tai ương đổ ập xuống: Khi sống tạm tại làng Thanh Châu, B52 dội bom trải thảm suốt 2 ngày trời, giao tranh ác liệt giữa lính Mỹ và du kích Việt Cộng.

219.

Nằm trên giường, vang xa chó sủa

Con nghĩ về hai tháng trước đây

Thanh Châu tạm sống những ngày

Tạm yên bom đạn…đâu hay bão về…

220.

Trời đất lặng, trên quê nổi sóng…

Mười giờ trưa thấp thoáng từ xa

Trực thăng cùng với tàu rà

Hướng từ Đà Nẵng bay qua Bến Đền

221.

Mẹ cuốc cỏ vườn dinh đầu ngõ

Thấy một người từ dưới chạy lên

Báo tin lính Mỹ đổ quân

Bến Đền, Thành-Mỹ dàn quân đông người

222.

Mẹ vứt cuốc, điếng người nhanh cẳng

Chạy vào nhà, hốt hoảng la lên:

 “Lính Mỹ đổ bộ Bến Đền,

Mẹ ơi dẫn cháu nhanh lên rúc hầm.”

223.

Đạn bom nổ, rầm rầm rơi xuống

Phía cầu Chìm, Việt Cộng bắn lên

Máy bay tiêm kích rợp trời

Phóng lên nhào xuống bom rơi từng chùm

224.

Bà Nội hoảng, cháu con xanh mặt

Hết chín người ôm chặt xuống hầm

Bà Nội niệm Phật lâm râm

Quan Âm cứu độ nhất tâm nguyện cầu

225.

Chín người run, châu đầu chụm lại

Mẹ tôi ôm em Bảy vào lòng

Cô Năm ôm chặt hai con

Cô Sơn xanh mặt mất hồn từ lâu

226.

Tôi ngồi sát em Năm sợ quá

Da mặt em như lá chuối non

Chín người hoảng loạn mất hồn

Bên trên bom nổ, dưới hầm thất kinh

227.

Đạn bơm rơi từ trưa tới tối

Ban đêm về, rực sáng hỏa châu

Đói bụng khát nước quá lâu

Mong bom ngừng nổ chui đầu chạy lên

228.

Năm đứa nhỏ ngồi rên sợ chết

Ngồi dưới hầm đái ướt rồi khô

Mong ngồi tránh đạn bom vô

Đâu còn chú ý mấy đồ vệ sinh

229.

Nhờ núp hầm, thân mình tránh đạn

Nhưng cửa hầm sợ nạn bom rơi

Ban đêm trái sáng rực trời

Bê Năm Hai dội tơi bời nổ to      (Bê Năm Hai = B52)

230.

Sau mười giờ đêm, yên nửa tiếng

Tiếng phi cơ gầm rú thưa dần

Tung hầm lên kiếm thức ăn

Vệ sinh người lớn lẹ làng làm ngay

231.

Sợ đạn bom, cả ngày quên đói

Hơn mười giờ gặm vội khoai môn

Nước lạnh nốc cạn hoàn hồn

Gói đem khoai nước để dành dùng sau

232.

Đêm hôm đó, tôi cầu điều ước

Đạn bom ngưng để ngủ giấc ngon

Ngày mai có chết lìa hồn

Lòng tôi thơ thới thoát vùng dội bom

233.

Cả một đêm tai nghe chát chúa

Bom Năm Hai rơi bủa quanh vùng    (Năm Hai: Bom B52 thả)

Đạn rơi bom nổ đùng đùng

Hỏa châu cháy sáng, dù bung trắng trời

234.

Ngồi dưới hầm chắc chờ đợi chết

Sao đêm dài chẳng hết bom rơi

Nội tôi niệm Phật đứt hơi

Chín người ngồi sát tại nơi hầm này

235.

Cả một đêm mắt cay thèm ngủ

Cứ co người ủ rủ nghe bom

Từ trưa suốt đến khuya hôm

Dài hàng thế kỷ tay ôm tai ù

236.

Thức tới sáng, tiếng vù vù tới

“Thôi nguy rồi” ơi ới tiếng la

Trực thăng cùng với tàu rà

Trút bom nhả đạn gần nhà nội tôi

237.

“Cầu Trời cứu cháu tôi thoát nạn

Nhớ ơn này tôi nguyện ăn chay,”

Bà tôi cầu nguyện cả ngày

“Trời xanh có thấu, xin Ngài cứu cho.”

238.

Con nít đói, co ro ngủ gục

Người lớn lo, lồng ngực đập nhanh

Sống chết sợi chỉ mong manh

Đếm từng giây phút biết mình sống thôi

239.

Trong trí tôi tin Trời Phật độ

Vì nghe lời cầu nguyện bên tai

Nhắm mắt, tâm thấy hình hài

Quan Âm sáng hiện, lấy tay che hầm

240.

Không dám nói, ầm ầm bom dội

Tôi lắng nghe bà Nội đọc kinh

Một ngày bom dội thất kinh

Nhịp tim loạn mạch làm mình lo âu

241.

Sau mười giờ trên đầu pháo dội

Tiếng phi cơ từng đội bay qua

Thả bom gầm rú tiếng ga

Điệu này chắc chết cả nhà hầm đây

242.

Đang lo lắng, một giây phút tới

“Bùm” tiếng bom, nổ sát bên hầm

Chín đầu tung chạm mái hầm

Tung lên dội xuống tím bầm sưng lên

243.

Đất mái hầm từ trên rơi xuống

Ào ào rơi như sụp mái hầm

Trời đen đất tối sa sầm

Mọi người sợ quá tung hầm chui lên

244.

Bò lên hầm, thấy ghê kinh khủng

Bom Năm Hai đào thủng hố sâu

Lỗ to bán kính trái cầu

Khoảng gần sáu thước ngay đầu vườn dinh

245.

Hố bom sâu, cách hầm chục thước

Đất hố bom như nước tóe quanh

Như mưa rơi xuống cửa hầm

Tưởng đâu chôn sống cả hầm trưa nay

246.

Nhìn mái hầm, đất bay đâu mất

Khung ép cong, trơ sắt lòi ra

Mãnh bom tung tóe gần xa

Gốc cây vương vải gần nhà thấy kinh

247.

Thoát chết bom, đầy mình đất bám

Chín người lên, may mắn sống còn

Trời Phật cứu độ ban ơn

Nếu không thịt nát tan xương hết rồi

248.

Suýt thoát chết, lòng tôi tin tưởng

Trời Phật cao chuyển hướng trái bom

Nếu không bom thả ngay hầm

Hố này là huyệt chín người chôn chung

249.

Tôi tự hứa sau này tìm hiểu

Ai cứu mình để liệu tu thân

Bấy giờ chỉ nghĩ Phật ân

Giang tay cứu mạng vì tâm Nội cầu

250.

Chín người mừng, nhiệm màu thoát chết

Chạy vào nhà, đã nát đạn bơm

Nhai môn thay thế hột cơm

Nước đục cũng uống qua cơn nguy này

251.

Hầm đã sụp, thôi vào Bác Nhự

Để tránh bom, đâu chứ ở đây

Mau mau vội tránh máy bay

Sợ quay trở lại, trở tay không còn

252.

Chín người chạy, vẫn hồn khiếp đảm

Mặt bụi đầy ướt đẫm mồ hôi

Tránh bom như tránh dầu sôi

Cầu Trời khẩn Phật đến nơi vào hầm

253.

Vườn bác Nhự, căn hầm to rộng

Đã vào đây, thấy núp yên hơn

Trưa nay nữa, một ngày hơn

Nhờ Trời ơn Phật ban ơn sống còn

254.

Vào hầm rồi, vẫn còn bom thả

Thôi vào đây, cứ ngã lưng thôi

Buông tay số kiếp nổi trôi

Nếu còn sống sót, còn đời lênh đênh

255.

Tôi chợp mắt, ngủ quên tất cả

Quên đạn bom đang thả nát làng

Quên đi thực tế phủ phàng

Chết đi sống lại đội bom hơn ngày    (đội bom hơn ngày: đội bom hơn một ngày rồi)

256.

Tôi đã ngủ, bên tai nghe tụng

Tiếng cầu xin đừng trúng đạn bom

Nội tôi vẫn cứ lom khom

Chắp tay niệm Phật cho bom thưa dần

257.

Mẹ tôi mệt cũng ôm em ngủ

Sau một ngày thập tử nhất sinh

Chín người bầm dập thân mình

Tránh bom né đạn biết mình về đâu?

258.

Sau nhiều tiếng, bắt đầu tỉnh giấc

Tôi nhìn ra, đêm bắt đầu lên

Nhái kêu sao cứ rên rên

Hay là sợ quá sống bên chảo dầu

259.

Tiếng nhái kêu sao sầu buồn thảm

Tiển đưa ai như đám tang buồn

Trưa nay suýt chết cả hầm

Đêm nay sống tạm như cầm hơi thôi

260.

Đâu có biết cuộc đời quá khổ

Hứng đạn bom rơi nổ nguyên ngày

Khổ vì sợ sệt đắng cay

Chiến tranh ác liệt lần này nhớ luôn

261.

Nhớ từng phút từng giây tránh đạn

Nhớ người thân chung hạn chịu bom

Vào sinh ra tử bên hòm

Chết trong bom nổ, không hòm chôn thân

262.

Chôn sao được, khi thân thể nát

Bê Năm Hai thả rát mấy ngày

Sống còn là dịp rất may

Sau này còn nhớ những ngày không quên

263.

Sau mười giờ bom rền thưa bớt

Mẹ tôi ra tìm mót thức ăn

Đâu còn gì để mà ăn

Bác tôi bỏ vắng bếp ăn mấy ngày

264.

Chỉ uống nước, tạm cầm hơi sống

Chỉ cầu mong dứt tiếng tàu bay

Cầu mong hết tối đến mai

Bom ngưng thả xuống, chạy ngay tìm đàng

265.

Ra nhà bếp, cảm làn gió thổi

Mát chút người nhiều nổi gian truân

Trên trời trái sáng xa gần

Tiếng bom xa nổ có phần đỡ hơn

266.

Chắc hứng chịu trưa nay bom nổ

Tôi thấy mình đau cổ đau vai

Làm sao biết được ngày mai

Hai bên giao chiến đã hai ngày rồi

267.

Mẹ tôi đi tìm nơi có nước

Mang về hầm chia trước sẻ sau

Số phận chung, chín mái đầu

Chia bom sẻ đạn trong dầu chảo sôi

268.

Đêm nay nữa, nếu trời cho sống

Qua hai đêm, nổi thống khổ lâu

Về hầm ngủ tạm Nội cầu

Buông tay số phận, lo rầu bom rơi

269.

Đêm nay nữa, sao đời đen quá

Vẫn ca-nông, cứ nã gần đây

Điệu này chắc chết tại đây

Nếu Trời không đỡ, tan thây chín người

270.

Tới nửa khuya, hỏa châu vẫn sáng

Ánh trăng mờ, mây xám bay qua

Tách đùng tiếng súng từ xa

Tôi nhắm mắt ngủ vượt qua đêm nhì

271.

Tôi nằm ngủ, ngáy khì mỏi mệt

Gần hai ngày sống chết gần kề

Thôi thì cứ ngủ thật mê

Xin Trời phò hộ mọt-chê xa hầm    (mọt-chê = mortier)

272.

Sáng ngủ dậy, không nghe gà gáy

Gà trống ai, chắc cháy tiêu rồi

Hay gà sợ đạn bom rơi ?

Chạy ra bờ ruộng ở nơi bụi nào?

273.

Khoảng bảy giờ ào ào bom thả

Phía cầu Chìm nghe nả to hơn

Chắc là giao chiến Chiêm Sơn

Thọ Xuyên, Thành Mỹ, La Kham, Bến Đường?

274.

Mấy địa danh tôi nghe mẹ nói

Cũng trải qua nhiều nổi truân chuyên

Điện Bàn cùng với Duy Xuyên

Mấy vùng xôi đậu luân phiên tranh giành

                              (Santa Clara, CA 07 Mar 2011)

Sau hai ngày núp hầm, ngưng dội bom, chín người lo đường tìm chạy

275.

Đến mười giờ âm thanh vắng lặng

Trời trong xanh và nắng lên cao

Trực thăng biến mất hồi nào

Ca-nông im tiếng, hết gào phi cơ

276.

Sau hai ngày, mong chờ đã tới

Dội bom im, khấp khởi mừng thầm

Chín người chờ đợi rời hầm

Mẹ, cô, bà nội thì thầm bàn nhau…

277.

Mẹ đề nghị “Phải mau lánh nạn

Chứ ở đây bom đạn ca-nông”     (ca-nông: canon, đại bác)

Chín người lũ lượt bế bồng

Men theo đường nhỏ, hẽm trong ra đường

278.

Mẹ bồng Bảy, thấy dường như nặng

Đang mang bầu, mẹ gắng bước chân

Vai mang túi xách áo quần

Hai ngày bụng đói, bần thần bước đi

279.

Cô Năm khỏe chạy đi quẩy gánh

Đầu gánh đồ, đầu gánh em Ba

Em Hai bám sát theo Bà                  (theo Bà = theo Bà Nội)

Cô Sơn đèo gói khăn đà vai mang

280.

Con tay dắt em Năm chạy bộ

Chân chạy theo, chẳng có dép mang

Vườn Dinh bỏ lại sau đàng

Hố bom sâu thẳm bàng hoàng hôm qua

281.

Đi trên đường, nhìn qua thấy sợ

Bom Năm Hai đào hố dọc bờ

Hàng cây gãy đổ sờ sờ

Gốc bung rễ đứt lá mờ bụi tung

282.

Đường hầm tuyến được dùng ẩn nấp   (hầm tuyến đường: tuyến hầm dọc đường cái)

Cũng hố bom chỗ thấp chỗ cao

Mảnh bom mãnh pháo dọc đường

Nhà tranh đen cháy, lòi tường chơ vơ

283.

Cảnh bên đường xác xơ buồn thảm

Thanh Châu làng trải thảm Năm Hai        (Năm Hai: B52 thả bom trải thảm)

Hai ngày chờ chết thật dài

Sánh như thiên kỷ tuyền đài đội bom

                          (Santa Clara, CA 08 Mar 2011)

Thấy lính Mỹ chết như rạ nằm lăn lóc gần Cấm Bà đến Cầu Chìm…  

                  

284.

Tới Cầu Chìm, mãnh bom đầy dẫy

Người lớn run, khi thấy Mỹ nằm

Tay tôi đang dắt em Năm

Nắng trưa cháy gắt, tay đầm mồ hôi

285.

Nhìn lính Mỹ, mang nồi nón sắt

Thân nằm yên, đôi mắt nhắm nghiền

Chết chồng, chết ngã, chết nghiêng

Mãnh bom ghim ngực máu đen dính đầy

286.

Miệng trào bọt, lấy tay che má

Bom Năm Hai, lầm thả xuống nơi

Hai ngày bom đạn đầy rơi

Trúng nơi Mỹ đóng, trúng nơi lính nằm

287.

Lính Quốc Gia cũng nằm chết thảm

Cũng trúng bom, đại bác bắn lầm

Lính chết một cảnh hải hùng

Máu xương rơi vãi một vùng tha ma

288.

Vùng thả lầm, Bến- Đền Thành-Mỹ

Lính Quốc Gia, lính Mỹ vài trăm

Cấm Bà gần chỗ Cầu Chìm

Chết lăn, chết lóc, trúng tim chết liền

289.

Thấy cảnh chết, tim tôi đập mạnh

Lần đầu tiên, đi cạnh thây ma

Xác người máu chảy nắng khô

Hồn chưa siêu thoát, đi mô hả trời ?

290.

Lính chết, hồn chơi vơi lạc lõng

Chắc về nhà, báo mộng mẫu thân:

“Mẹ ơi, con đã chết rồi,

Đâu còn thấy mẹ đứng ngồi đợi trông”

291.

“Con báo mộng, chỉ mong mẹ biết

Con chết rồi, bạn chết cạnh con

Mẹ đừng chờ đợi mỏi mòn

Vừa đền nợ nước, vài hôm sẽ về.”

292.

“Về lần cuối, con về với mẹ

Quan tài buồn, mắt lệ chảy tuôn

Rồi đây mẹ sống đau buồn

Mất con đời mẹ hóa khùng từ đây.”

Nhớ đến cái chết của chú Kê, gần nhà cuối năm 1961 …

293.

Cảnh chết chóc, tôi đây nhớ tới

Mới lên tư, thấy đám ma buồn

Bà Ký ngày ấy khóc tuôn

Ba ngày lăn lóc bên hòm chú Kê

294.

Chú đi lính Quốc Gia tử trận

Quan tài khiêng về tận trên quê

Cờ vàng sọc đỏ phủ che

Đèn cầy trắng cháy, nhang đèn ba đêm

295.

Bà Ký khóc, đòi đem búa bửa

Bửa hòm ra, thấy đứa con yêu

Bà đau đứt ruột đứt gan

Sầu lên ai oán, than thân trách trời

296.

Tiếng khóc than, làm tôi rơi lệ

Bởi là người, không lẻ vô tâm

Ở gần tôi chạy đến thăm

Thấy bà lăn lóc, không cầm lệ rơi

Nhớ lại cái chết người chú ruột, Chú Chín tại làng Thanh Châu, ngay sau cơn lụt cuối năm Giáp Thìn 1964. Nhóm lính nghĩa quân QG, tác yêu tác quái, cứ thấy thanh niên và đàn ông từ 16 tuổi trở lên, là đem đi xử bắn vì nghi ngờ hợp tác với VC.

297.

Năm Giáp Thìn, chú tôi cũng chết

Chết oan lầm, cái chết đau thương

Buổi sáng nhóm lính đi đường        (nhóm lính: nhóm lính Nghĩa Quân trong làng, dẫn đầu là ông Giang)

Ghé nhà hỏi mẹ chú Bông đâu rồi?

298.

Tôi sáu tuổi đang ngồi ăn sáng

Với chị em, sáu đứa ngẩn ngơ

Nhóm lính mặt lạnh tỉnh bơ

Đằng đằng sát khí, súng dơ lên trời

299.

Vào nhà Nội, chú tôi trên gác

Họ vô tìm, bắt trói dẫn đi

Trói tay cắt ké sau lưng

Chúng tôi thấy chú rưng rưng mắt buồn

300.

Tôi không hiểu, tại sao bắt chú

Đến bây giờ, chưa rõ nguyên do

Chú là y tá trong làng

Giúp dân trị bệnh thuốc thang cứu người

301.

Họ dẫn chú, dí người dọa súng

Xuống Cầu Chìm, rồi dẫn đi lên

Đi ngang nhà trước vườn dinh

Chú nhìn trăn trối: “chắc mình chết đây.”

302.

Tôi linh tính, ngày này chú chết

Vì chú buồn cúi mặt bước đi

Ông Bà Nội vẻ sầu bi

Thấy con mình chết, làm gì cứu đây?

303.

Nhóm lính đó, súng đầy đạn đủ

Quyền giết người, họ cứ ra tay

Giết ai họ ghét chẳng ưa

Giết đi thỏa mãn hơn thua trò đời

304.

Nội tôi nghĩ đến Ngô Đình Diệm

Họ không ưa họ cũng giết thôi

Dù rằng bỗng lộc hưởng đầy

Dù rằng Tổng Thống ban đầy huy chương

305.

Còn chú tôi, dân thường làng nhỏ

Đâu sá chi, nhóm họ thủ tiêu         (nhóm họ: nhóm lính Nghĩa Quân (NQ) trong làng)

Họ làm dơ bẩn màu cờ                 (màu cờ: màu cờ Quốc Gia VNCH)

Trong tay có súng, nghi ngờ thủ tiêu        (nhóm lính NQ thấy ghét ai là đem đi bắn bỏ)

306.

Họ dẫn chú buồn thiu lên vũng

Nơi bắn người là vũng Bà Lương

Một ngày ảm đạm thê lương

Nhóm người bắn chú súng giương kê đầu

307.

Trước khi bắn, ngang nhà cô Đãi

Chú kêu lên: “Cô hãy cứu con,

Cô Đãi ơi, có nhà không?

Họ mang con bắn, chắc không thoát rồi.”

308.

Tiếng kêu xa, thấu tai hàng xóm

Họ nhìn ra, đâu dám nói chi

Nhóm người dẫn chú bước đi

Tiến ra phía vũng, chú quỳ lạy tha

309.

Họ cắt dây, mở ra tay trói

Chú run người, tay chấp lạy tha

Súng lục hùng hổ lôi ra

Kê tay đeo nhẫn bấm cò gãy đôi

310.

Bọn họ cướp nhẫn, rồi kê súng

Chỉa vào tai, bắn đúng xuyên tai

Chú la hai tiếng “mẹ ơi!”

Bọn người say máu đạp rơi chú nhào

311.

Rơi xuống nước máu đào đỏ thấm

Mắt chú trừng vào đám lính say:         (lính say: bọn lính say máu giết người dân vô tội)

“Giết người tôi chết hôm nay

Các ông hãy nhớ ngày mai tội đền.”

312.

Đi chợ về, nghe bên hàng xóm

Họ thuật lời, bà Đãi run người

“Cháu bà, anh Chín chết rồi

Đi ngang ảnh nói mấy lời trối trăn.”

313.

Nghe tin, Bà Đãi băng nhanh chạy

Chạy xuống nhà ông Nội báo tin

 “Anh ơi thằng Chín chết rồi

Tôi nghe nó chết, rụng rời tay chân.”

314.

Ông Bà Nội, biến thần sắc mặt

Bà Nội la: “Chín chết rồi sao,

Rõ ràng đất thấp trời cao,

Chẳng thà bắn mẹ, để con sống còn.”

315.

Ông Nội tôi, chẳng còn chút máu

Mặt buồn thiu, lũ cháu khóc rần

Khóc như thác đổ kêu vang

“Chú ơi sao chết, vội vàng ra đi.”

316.

“Trận lụt rồi, chú đi cứu Mẹ

Cứu chị Hai, nước xoáy cuốn trôi

Nếu không có chú biết bơi

Chú không cứu mẹ, con đời mồ côi.”

317.

“Con không hiểu, sao đời cay đắng

Ngoài hai lăm, chú vắn số mau

Đâu còn gặp chú nữa đâu

Đâu còn thấy chú chào câu thân tình.”

318.

“Ở trên quê, thắm tình chú cháu

Chú như cha, dòng máu anh em

Bây giờ chú chết không êm

Làm sao hồn chú về bên Di Đà ?”

319.

Nghe bà Đãi báo tin chú chết

Mẹ vội đi với một người lên

Đến nơi vũng nước chú nằm

Còn dòng máu loãng nhỉ từ lỗ tai

320.

Nhìn thấy chú còn hai mắt mở

Mẹ tôi buồn than thở cùng em:

“Chị lên khiêng xác chú về,

Thôi em nhắm mắt, hồn về tiêu diêu.”

321.

Mẹ an ủi, đưa tay vuốt mặt

Mắt nhắm dần, hồn chắc chưa đi

Làm sao hồn vội ra đi?

Người ta bắn chú đang khi xuân thì!

322.

Về đến nhà, phải lo đặt chú

Nằm trên giường, mình phủ chiếu manh

Ông bà con cháu bu quanh

Khóc la thảm thiết rầm trời bão dông

323.

Mới sáu tuổi, lệ dòng tôi chảy

Xót thương người, đã gãy cánh bay

Lòng đau buồn, mắt lệ cay

Lần đầu chứng kiến những ngày tang thương

324.

Mẹ chạy mua, đèn hương hòm liệm

Lên Cầu Bàn, hòm tiệm hết trơn

Thân tình Bác Kiệt làm ơn

Mách nhà bà Hậu chỉ còn hòm thôi

325.

Có hòm rồi, chạy mời người liệm

Mấy bác già, mẹ kiếm được thôi

Anh em trai chú bảy người

Chẳng ai về dự, để rồi gặp nguy

326.

Sau Giáp Thìn, nam nhi trai tráng

Ở lại làng, thân mạng không yên

Quốc Gia Việt Cộng hai bên

Đều nghi họ phản “đang làm tay sai”

327.

Nghe anh chết, ba người ở Quận    (ba người: ba anh em ruột chú Chín đang ở Quận lỵ Duy Xuyên)

Nén đau thương, chẳng dám về thăm

Dù lòng sôi sục hờn căm

Giận người đã giết người anh ruột mình

328.

Chú Sáu tôi lánh mình trốn họ   (trốn họ: trốn nhóm lính nghĩ quân, cứ thấy đàn ông ở làng là xử bắn)

Được hung tin, chẳng ló dạng về

Nếu về, nhóm lính bắn ngay

Ở làng quê nội, đắng cay muôn phần

329.

Đám tang chú, đau thương bao phủ

Cứ khóc than ủ rũ mặt mày

Cả nhà ngồi khóc hai ngày

Bà tôi khóc thảm xỉu ngay tại nhà

330.

Chú tôi chết, bà tôi hóa dại

Cứ kêu lên thấu tận trời xanh:

“Lá vàng còn ở trên cây,

Lá xanh rụng xuống, trời ơi hả trời!”

331.

Lúc đem chôn, ngoài trời đen tối

Thắp đuốc soi, khiêng tới Bờ Đơm

Nước lụt đất nhão đầy bùn

Đào huyệt bùn chảy tràn vào tát ra

332.

Tất cả cháu ở nhà chịu trận

Đêm tối về, sao thấy sợ ma

Trùm mền rồi lại trùm ra

Sợ hồn người chết, sợ ma hiện về

333.

Bà Nội tôi, tái tê chú chết

Mắt như mù, khóc hết nước luôn

Ăn không được, dạ đau buồn

Than trời trách đất, nhắc luôn tên người

Trở lại bên Cầu Chìm …

334.

Chú tôi chết, đời tôi thay đổi

Thấy ai chết, nghĩ nổi đau thương

Người thân mất mát đoạn trường

Đứt từng đoạn ruột, đau từng phút giây

335.

Trưa nay nhìn, tại đây lính chết              (lính chết: lính Mỹ và lính Quốc Gia)

Nghĩ nổi đau người mẹ lính kia

Nổi đau mất mát đứa con

Nổi đau đứt ruột đứt gan con mình

336.

Người mẹ lính, xót tình mẫu tử

Sẽ đau buồn con tử trận xa

Đau buồn tang tóc cả nhà

Vành khăn tang trắng khóc ba ngày trời

337.

Tôi tám tuổi, nhìn đời ứa lệ

Chiến tranh về cứ thấy đau thương

Đau thương tràn ngập quê hương

Đau thương người chết bên đường trưa nay

338.

Mắt người lính vẫn còn to mở

Mái tóc xanh, ngoài tuổi đôi mươi

Các anh từ giả kiếp người

Người yêu đang đợi, mẹ già đang trông

339.

Anh nằm chết, đang mong an ủi

Tôi bé thơ, đáng tuổi em anh

Đâu ai muốn có chiến tranh

“Tôi xin hồi tưởng,” chúc anh về nhà

340.

Anh sẽ về, trực thăng đến bốc

Sẽ đưa về hậu cứ nhập quan

Quan tài phủ lá quốc kỳ

Anh về bên mẹ, thiên thu yên mồ

Cả chín người tiếp tục chạy xuống Chiêm Sơn

341.

Thấy xác chết, chín người ghê sợ

Lo bước đi qua khỏi Cầu Chìm

Nội tôi đôi mắt lim dim

Miệng đang tụng niệm vơi niềm thương đau

342.

Đi trên đường, ngực đau tim đập

Vẫn sợ lo, pháo dập đạn vùi

Biết đâu phản lực Năm Hai

Bay từ Đà Nẵng thả bom trên đầu

343.

Chín người đi, cứ cầu Trời Phật

Che chở giùm cho tất cả qua

Mong đừng thấy lại tàu rà

Mong đừng pháo nổ cả nhà được yên    (cả nhà: nhóm 9 người chạy nạn)

344.

Thấy Mỹ chết nổi lo ám ảnh

Biết đâu rằng thảm cảnh sẽ ra   (sẽ ra: sẽ xảy ra)

Lính chết vì đạn phe ta          

Thả lầm hàng loạt người ta chết liền

345.

Mẹ tôi hối nhanh chân lẹ cẳng

Phải đi nhanh thoát hẳn vùng này

Nếu không sẽ thấy máy bay

Sẽ kêu đạn “pháo lầm” ngay đám người

346.

Nổi lo sợ chết người đeo đuổi

Sau hai ngày thiếu nước người khô

Chín người như xác cây khô

Trưa hè trốn chạy nhấp nhô trên đường

347.

Nắng trưa hè bên đường gần núi

Nóng như thiêu như đốt xác thân

Chín người vẫn chạy đôi chân

Sợ nắng thì ít, sợ bom thì nhiều

348.

Mạng người bé, nắng thiêu lửa đốt

Đã hai ngày phát sốt vì bom

Buông xuôi số mạng trưa hôm     (trưa hôm: trưa hôm nay chạy nạn)

Nếu còn số sống qua cơn nguy này

349.

Đến Thọ Xuyên, thấy ngay “mấy ổng”   (mấy ổng: mấy ông du kích VC)

Từ từ ra, tổng cộng năm người

Lạnh lùng chẳng có nụ cười

Hỏi ngay “Trên đó Mỹ còn đóng không?”

350.

Bà tôi đáp “Vẫn không thấy Mỹ

Chỉ thấy toàn xác chết nằm phơi.”

Nói xong vắn tắt mấy lời

Chín người chạy tiếp, tìm nơi an toàn

           Ngô Đình Duy (Santa Clara, 11 Mar 11)

           350 x 4 = 1400 câu

          Còn tiếp nữa, xin đón xem sau…

351.

Chạy càng xa, thấy càng an ổn

Bỏ lại sau, nơi chốn chết người

Đường dài lạc lỏng chín người

Cắm đầu cắm cổ dưới trời nắng trưa

352.

Hết Thọ Xuyên, gặp cầu đã hỏng

Chỉ hai cây sắt mỏng bắt qua

Em Hai nhanh chạy băng qua

Leo trèo như khỉ tôi qua dễ dàng

353.

Nội tôi già, thấy cầu run sợ

Hai cô tôi, cũng ngại đi qua

Mẹ tôi bồng Bảy thở ra

Thọ Xuyên cầu sập, sao qua hả trời?

354.

Qua bên cầu, tôi nhìn ái ngại

Không lẻ mình đợi mãi tại đây

Cũng may nước cạn mùa khô

Bên phải đường dốc lội vô xuống cầu

355.

Mẹ bước chậm, bụng bầu ôm Bảy

Bước xuống cầu, sợ sẩy hụt chân

Từ từ từng bước bấm chân

Xuống cầu lội nước bò lên bên này

356.

Qua bên cầu, mẹ đưa em Bảy

Tôi giữ em, mẹ dắt Năm qua

Mẹ tôi dìu dắt tay Bà

Mấy cô lội dốc cũng qua bên cầu

357.

Cầu Thọ Xuyên, đã qua cuối ải

Còn một cây, xuống tới Chiêm Sơn

Mọi người thơ thới tâm hồn

Thấy mình sống sót, mang ơn Phật Trời

358.

Tới Chiêm Sơn, Nội tôi mới nói:

“Mụ Khoa ơi, chắc đói lắm rồi

Tội cho đứa cháu của tôi

Trong bầu, bom dội chắc ngồi chẳng yên.”

359.

Qua khỏi cụp, theo đường đất nhỏ

Tìm vào nhà, ngói đỏ trong sân

Bà Dì ra đón bần thần

Hai dòng nước mắt chảy tràn khóc than:

360.

“Hai ngày rồi, ruột gan như đốt

Nhìn bom rơi, chị xót xa em

Làm sao sống sót hai đêm

Làm sao vượt thoát pháo rền bom rơi.”

361.

“Chị ở đây, thấy trời rực lửa

Nhìn Thanh Châu, thấy lửa cháy cao

Máy bay tiêm kích lộn nhào

Đạn rơi thả xuống ào ào làng em.”

362.

“Chị niệm Phật, cứu em cứu cháu

Đêm nằm mơ, thấy máu tràn đầu

Thành tâm chị cố nguyện cầu

Ơn Trên che chở phép mầu giúp em.”

363.

“Em sống sót, cùng con với cháu

Chị rất mừng, tất cả bình an

Ở đây với chị vài hôm

Từ từ xuống Quận, tránh bom yên đời.”

364.

Rưng rưng khóc, Nội tôi nghẹn giọng:

“Nhờ Trời, em còn sống về đây

Đội bom con cháu hai ngày

Đi từ cõi chết tràn đầy đau thương.”

365.

Tôi còn nhỏ, lòng thương bà Nội

Tuổi già rồi, trôi nổi chiến tranh

Chín năm chạy giặc liên miên

Bây giờ chạy tiếp buồn phiền bước đi

366.

Chào hỏi xong, Bà Dì vo gạo

Lo nấu cơm, bắt chảo chiên rau

Rửa tay rửa mặt mau mau

Uống liền bát nước, thấy sao đã đời

367.

Uống nước vào, ngọt nơi cổ họng   

Qua hai ngày, cổ nóng môi khô

Uống nước như uống cam lồ

Thấy người tươi tỉnh, thấy mình khỏe ra

368.

Thấy tôi uống, bà Dì vội nói

“Đừng uống nhiều, để bụng ăn cơm.”

Bà đâu có biết hai hôm

Tôi thèm uống nước, còn cơm ít thèm.

369.

Thoát chết bom, tôi xem hạnh phúc

Về Bà Dì, được lúc thảnh thơi

Lòng tôi thấy nhẹ gánh đời

Hai ngày thống khổ đã vơi nhẹ dần

         Ngô Đình Duy (Santa Clara, 15 Mar 11)

           369 x 4 = 1476 câu

          Còn tiếp nữa, xin đón xem sau…