● ĐỘC ẨM (Nguyễn Việt Trúc)

● ĐỘC ẨM (Nguyễn Việt Trúc)

Nguyễn Việt Trúc in San Clara on July 4^th 2012/ Photo by Don Ngô

Độc ẩm nghĩa là chỉ một thôi
Một bàn một ghế một thân côi
Không bè không bạn không tri kỷ
Ngay cả trong tim chỉ một người

Anh thường độc ẩm như vậy, khi thì chỉ là một ấm trà, có khi là ly rượu. Không phải anh không có bạn, có thể nói rằng anh có nhiều bạn nữa. Nhưng độc ẩm lại có cái thú của nó, thỉnh thoảng anh tự thưởng cho mình một buổi độc ẩm như vậy.

          Từ những ngày còn ở VN anh đã có cái thú ngồi cà phê một mình trong một quán vắng nào đó, nếu hôm đó trời mưa thì càng tốt, mặc sức thả hồn đi rong chơi vẫn cùng trời đất, có khi thất thần đến nổi bà chủ quán phải nhắc nhở coi chừng mưa ướt bao thuốc lá trên bàn. Đôi lúc anh còn bắt gặp ánh mắt dò xét của bà chủ nữa. Có lẻ bà ta cho rằng anh là chàng thi sĩ nào đó đang tìm ý thơ chăng? Mà có lẻ chỉ là thi sĩ nửa mùa thì đúng hơn vì có bao giờ thấy hắn cầm bút viết lách gì đâu? Hay là hắn đang thất nghiệp? Nếu là quán quen thuộc thì sẽ không có cảnh đó, nhưng anh vốn là kẻ lang bạt giang hồ, nơi nào thuận tiện thì ghé tạt vào, chẳng hề có quán ruột như nhiều người khác. Hôm nay anh lại ngồi uống một mình.

Vậy là đã hơn một tháng trôi qua từ khi anh gặp lại người con gái năm xưa ấy, cuộc gặp gỡ đã làm sống lại những tình cảm bồng bột xốc nổi của thời ngây ngô vụng dại trong gã đàn ông hơn 50 tuổi như anh.

          Anh đã cố kèm nén cảm xúc của mình bằng vẻ bề ngoài hài hước vui vẻ, bằng sự hoạt bát có hơi quá lố nơi chốn đông người. Ngay cả khi nàng ra về, anh chỉ đưa nàng đến cửa và chào từ giã giữa đám bạn bè ồn ào xung quanh mà lẻ ra phải đưa nàng đến tận xe và nói lời chia tay trong không gian chỉ có hai người và một vầng trăng sáng mênh mông trong đêm mùa hè ở Bắc Cali.

Anh nhớ đêm đó trời yên lặng gió và hơi se lạnh làm cho không gian trở nên yên lắng hơn, thật thuận lợi cho những bùng nổ cảm xúc, vậy mà anh không hề có suy nghĩ cần nắm bắt cơ hội đó. Giờ đây, sau bao nhiêu năm phiêu bạt giang hồ anh đâu còn nhút nhát như gã trai trẻ ngày nào nữa, có lẻ sâu thẳm trong lòng anh biết rằng không nên làm như vậy, mọi việc đều nên có những giới hạn của nó. Những gì không thuộc về mình, có lẻ sẽ không bao giờ thuộc về mình.

Cuộc tình đơn phương ngày đó đã trở thành kỷ niệm, cuộc gặp gỡ ngày nay rồi cũng thành kỷ niệm. Đâu phải “ai cũng hiểu chỉ một người không hiểu” nữa, chút tự ái trẻ con trong anh ít nhiều cũng được xoa dịu, bây giờ trong lòng nàng ít ra cũng có hình ảnh của mình, như vậy cũng đủ rồi. Thời gian qua thật mau, mọi chuyện cũng đã thay đổi. Anh đâu còn là anh của ngày xưa và nàng cũng đâu phải là cô gái 18 tuổi năm đó.

          Thời gian cũng để lại dấu vết của nó, vẫn biết là vậy, nhưng anh cứ cảm thấy xót xa khi nhìn lại nàng, anh không dám và cũng không muốn tìm hiểu về cuộc sống của nàng sau này, mỗi người có cuộc sống của riêng mình. Nàng cũng là bạn như những người bạn khác vậy, mà sao anh thấy lòng mình chùng lại khi nhận ra vẻ nhẫn nhịn và cam chịu trong ánh mắt của nàng. Nàng có hạnh phúc không? Có bị dằn xé bởi những tổn thương tình cảm không? Anh thở dài và tự nhủ rằng “ừ thì cuộc đời đâu chỉ toàn màu hồng, ai cũng có lúc phải tự giải quyết những xung đột những phiền toái trong cuộc sống, biết đâu sự nhẫn nhịn và cam chịu của nàng lại là phương pháp tốt nhất để giữ hạnh phúc cho gia đình nàng thì sao!”

Anh lại nâng ly lên nhấp môi, mới hay rằng ly đã cạn. Chiều nay trời bỗng nhiên không còn nóng bức nữa, bầu trời vần vũ với những đám mây xám bay đang bay sà xuống thật thấp, mang theo ít hơi nước mát nhẹ. Trời đất như thế này rất thích hợp cho việc uống rượu hơn uống trà.“Tửu phùng tri kỷ thiên bôi thiểu, thoại bất đầu cơ bán cú đa”. Anh chỉ độc ẩm thì đâu cần phải đến ngàn ly, chỉ vài ly nhỏ cũng đủ cho buổi chiều nay rồi.

Từ khi rời khỏi Việt Nam anh có thêm thú hưởng thụ mới là uống rượu một mình. Anh thích cảm giác chếnh choáng bồng bềnh của nó, chỉ khi uống một mình như hôm nay anh mới đạt đến trạng thái chìm đắm hoàn toàn trong suy nghĩ của chính mình . Khi đó không gian xung quanh anh dường như không còn hiện hữu, cũng chẳng còn ý niệm về thời gian, anh trở lại là chính anh, với những suy nghĩ mông lung và dần dần dẫn đến trạng thái vô thức, sau đó thì lại tiếp tục mạch suy nghĩ của mình rồi lại vô thức. Trạng thái tinh thần cứ thay đổi liên tục như vậy, lúc này tuy mắt vẫn mở nhưng khó có thể phân định là anh đang ngủ hay thức, và cũng lúc này dường như mộng và thực đang trộn lẫn và đan quyện vào nhau.

Mà cũng đâu cần phân biệt đâu là mộng, còn đâu là thực chứ, chẳng phải người ta nói rằng “đời là giấc mộng kéo dài ” đó sao! Nhiều người gặp những nghịch cảnh đau buồn trong cuộc đời thì giấc mộng là nơi xoa dịu vết thương tốt nhất, là điều kiện phục hồi sức lực tinh thần để tiếp tục chịu đựng cuộc đời thực. Những chuyện thần thoại hay viễn tưởng, những bộ phim hấp dẫn thật ra cũng là giấc mộng ngắn giúp con người tạm quên đi thực tại mệt mỏi đó….mà như vậy là mộng trong mộng mất rồi. Cơ thể con người có những phản ứng thật tuyệt vời, khi đau đớn quá độ nó sẽ khiến mình ngất đi làm giảm bớt cơn đau, ngược lại khi gặp giấc mộng kinh hoàng lại làm mình tỉnh giấc.

Những khi độc ẩm anh thường có suy nghĩ mông lung như vậy, không chủ định cái gì cả, giống như một lữ khách dạo chơi giữa thiên nhiên vậy, gặp cái gì thì ngắm cái đó, chẳng lẻ chủ định là ngắm sông thì gặp núi phải bỏ qua hay sao. Những lúc này là lúc anh nhìn lại mình rõ ràng nhất, anh ngẫm lại cảm giác của mình khi gặp lại nàng, rõ ràng anh cũng có ít nhiều xúc động nhưng cũng chỉ như vậy thôi. Anh nghe hơi chua xót một chút, có lẻ đây chỉ là cảm giác bình thường của những người đàn ông khi biết người con gái ngày xưa đã có gia đình….Vậy là người anh yêu không phải là người đàn bà đã có gia đình êm ấm đó mà là cô gái 18 tuổi của hơn ba mươi năm về trước. Bất giác anh thở ra nhẹ nhỏm, mình sẽ không mang đến phiền toái cho nàng và cho cả chính mình nữa.

Tình yêu của anh vẫn còn nguyên vẹn với người con gái năm xưa, người con gái đó bây giờ vĩnh viễn thuộc về anh chứ không thuộc về ai cả. Trong giấc mộng ban ngày như thế này anh có thể nói chuyện với nàng, trong đó anh cũng vẫn là gã trai trẻ như ngày nào, không ai có thể chiếm lấy nàng được nữa vì nàng đang ẩn kín sâu trong lòng anh.

Sau này, khi muốn tâm sự cùng nàng anh chỉ cần vài chung rượu nhỏ và buổi chiều êm ã, anh chợt bật cười khi nghĩ tới hình ảnh của 10 năm đến 20 năm sau, có thể người ta sẽ bắt gặp hình ảnh một lão già đang ngồi uống rượu một mình còn miệng thì lẩm bẩm điều gì đó, bọn trẻ lúc đó có thể nhìn lão với lòng trắc ẩn tội nghiệp…..nhưng chúng đâu biết rằng lão đang thụ hưởng hạnh phúc, chúng đâu biết rằng trong đầu lão là hình ảnh đôi nhân tình trẻ trung đang cùng dạo chơi và tâm sự trong buổi chiều lộng gió y như buổi chiều tan trường về của mấy chục năm trước , buổi chiều đã làm nên cuộc gặp gỡ tình cờ.

Vấn vương, trinh nữ hương theo gió
Ủ dột mây trời, áo trắng bay
Ta lạc lối về, chiều hôm ấy
Heo may chưa đủ lạnh thân gầy
In bóng hình em trong tâm tưởng
Khoác theo suốt cả cuộc trường chinh
Im hơi lặng tiếng, người xa khuất
Mênh mông tuyết giá, gió mênh mông
Lòng xuân chợt hé ta nào biết?
Ong bướm cùng hoa dệt mộng lành
An lòng cho kẻ xưa chung lối
Nhủ thầm người chớ bận lòng xa

Nguyễn Việt Trúc (Austin, Texas 30 Aug 2012)